Cermonews #14 | Toplu Taşımada Vardiya Planlama (Roster)
- Parabol
- 4 Ara
- 7 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 5 Ara
🚌 Cermonews’in 14. sayısından merhaba! 👋🏻
Toplu taşımada dışarıdan bakıldığında gördüğümüz şey genellikle hareket eden araçlar ve işleyen bir hat düzenidir. Ancak bu akışın arkasında sürücü dinlenme sürelerinden adil görev dağılımına, hizmet sürekliliğinden mevzuat kısıtlarına kadar pek çok değişkenin aynı anda yönetildiği oldukça karmaşık bir yapı bulunur.
Gün içinde değişen talep, pik saatler, izin–mola durumları ve filonun fiziksel sınırları düşünüldüğünde, “herkese adil”, “operasyon için sürdürülebilir” ve “yolcu için kesintisiz” bir plan kurmak artık yalnızca Excel tablolarıyla çözülebilecek bir mesele değil.
Bu sayıda, toplu taşımada çoğu zaman görünmeyen ama hem çalışan refahını hem de sahadaki hizmet kalitesini doğrudan etkileyen bu süreci, yani planlamacılar arasında “kafa kâğıdı” olarak bilinen Vardiya Planlama (Roster) konusunu ele alıyoruz.
Bülten boyunca;
Toplu taşımada vardiya planlama (roster) kavramını,
Doğru bir vardiya planının saha operasyonlarını ve çalışan deneyimini nasıl değiştirdiğini,
Vardiya planlamasında sık karşılaşılan sorunları,
Ve tüm bu sürecin Cermoni ile nasıl daha şeffaf, adil ve yönetilebilir hale geldiğini konuşacağız.
Her zamanki gibi, sayının içinde Bizden Haberler ve Mutfaktekiler bölümü olacak. Ayrıca sizlere de birkaç soru yönelteceğiz; böylece farklı şehirlerde vardiya planlamasının nasıl ele alındığını birlikte görmeye çalışacağız.
Keyifli okumalar! 🚌
🧩 Toplu Taşımada Vardiya Planlama (Roster) Nedir?
Toplu taşımada vardiya planlama (roster), sürücülerin hangi gün, hangi saatlerde ve hangi görevlerde çalışacağını belirleyen temel düzenin oluşturulmasıdır. Sefer planlaması ve araç–sürücü eşleştirmesinin ardından yürütülen bu süreç; görev saatleri, görev blokları, izin–mola düzeni, yedek sürücü ihtiyacı ve araç–sürücü eşleşmelerini tek bir çatı altında toplar. Vardiya planlamanın temel amacı, yasal çalışma kurallarına uyan, adil dağıtılmış ve operasyonun gerekliliklerine uygun bir çalışma düzeni oluşturmaktır. Böylece hem operasyonun akışı hem de sürücülerin çalışma planı bütüncül, dengeli ve uygulanabilir bir yapıya kavuşur.
Toplu taşımada sabit, döner veya bölünmüş vardiya gibi farklı roster türleri kullanılabilir. Hangi yapının tercih edileceği, işletmenin organizasyonuna ve hizmet verilen hattın talep özelliklerine göre değişir.
🔍 Vardiya Planlamasında Nelere Dikkat Edilir ve Doğru Bir Vardiya Planı Neleri Değiştirir?
Vardiya planlamasında amaç, sürücülerin çalışma düzenini mevzuata uygun, adil, dengeli ve operasyonun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlamaktır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken temel noktalar şunlardır:
Yasal çalışma ve dinlenme süreleri: Günlük çalışma saatleri, mola aralıkları ve haftalık izin günleri kurallara uygun olmalıdır.
Adil ve dengeli planlama: Sabah, akşam ve yoğun hat görevlerinin sürücüler arasında eşit şekilde paylaşılması gerekir.
Gerçekçi mola ve dönüş süreleri: Hat uzunluğu, trafik koşulları ve sefer düzeni göz önünde bulundurularak dinlenme süreleri doğru şekilde planlanmalıdır.
Yedek sürücü ihtiyacı: Hastalık, izin veya beklenmeyen operasyon değişiklikleri için gerekli esneklik tanımlanmalıdır.
Bekleme süresi ve ölü kilometre yönetimi: Görev blokları arasında ortaya çıkan plansız beklemeler ile hat sonlarında veya görev geçişlerinde oluşan yolcusuz hareketlerin azaltılması, vardiya planının daha dengeli ve uygulanabilir olmasını sağlar.
Doğru hazırlanmış bir vardiya planı;
sürücülerin iş yükünü dengeler,
sahadaki beklemeleri ve aksama risklerini azaltır,
ve hizmet saatleri boyunca daha istikrarlı bir operasyon sağlar.
Bu sayede hem çalışan memnuniyeti artar hem de yolcu için daha düzenli ve öngörülebilir bir toplu taşıma deneyimi oluşur.
⚠️ Toplu Taşımada Vardiya Planlamasında Sık Karşılaşılan Sorunlar
Vardiya planlaması, çok sayıda kısıtın aynı anda yönetilmesini gerektirdiği için işletmelerde çeşitli zorluklar ortaya çıkar. En sık karşılaşılan problemlerden bazıları şunlardır:
Gerçekçi olmayan vardiya ve görev planlaması: Hat uzunlukları, dönüş süreleri veya sahadaki koşullar doğru şekilde hesaba katılmadığında sürücüler planlanan zamanlara uymakta zorlanabilir.
Dengesiz iş yükü: Sabah, akşam veya yoğun hat görevlerinin adil dağıtılmaması ekipte memnuniyetsizliğe yol açabilir.
Eksik veya yanlış mola planlaması: Mola sürelerinin hat yapısına uygun hesaplanmaması, hem çalışma düzenini hem de hizmet devamlılığını etkileyebilir.
Yedek sürücü planının yetersizliği: Ani arızalar, izinler veya beklenmeyen yoklamalar için yeterli esneklik tanımlanmadığında aksama riski artar.
Manuel planlamadan kaynaklanan hatalar: Excel veya kağıt üzerinden yapılan planlar, artan kısıtlar nedeniyle veri karışıklığına ve dengeli bir planlamanın oluşturulmasında zorluklara neden olabilir.
Bu sorunlar birikerek hem sürücü memnuniyetini hem de sahadaki hizmet kalitesini olumsuz etkiler. Bu nedenle vardiya planının düzenli olarak gözden geçirilmesi ve güncellenmesi büyük önem taşır.
🚍 Cermoni ile Toplu Taşımada Vardiya Planlama Mola Süresi, Adil Çalışma ve Verimlilik Bir Arada Mümkün mü?
Cermoni, vardiya planlamasını yalnızca bir çizelge hazırlama işi değil, toplu taşıma operasyonunun tamamlayıcı bir parçası olarak ele alan akıllı bir karar destek çözümüdür. Amaç; sefer, araç ve sürücü yapısını birlikte optimize ederek sahada hem adil hem de sürdürülebilir bir çalışma düzeni oluşturmaktır.
Cermoni’de vardiya planı, planlama zincirinin son adımıdır. Sefer planlaması ve araç–sürücü eşleştirmesi tamamlandıktan sonra sistem, tanımlanan kısıtlar doğrultusunda en dengeli ve uygulanabilir vardiya yapısını üretir. Mola süreleri, görev dağılımı, görevler arasındaki geçiş süreleri ve yedek sürücü ihtiyacı aynı çerçevede değerlendirilir. Böylece sürücüların iş yükü dengelenir, operasyon daha öngörülebilir hale gelir.
Cermoni’nin optimizasyon temelli yaklaşımı, vardiya planını sadece “kimin hangi saatte çalışacağı” düşüncesinden çıkarıp adil çalışma, hizmet sürekliliği ve verimlilik odağında yeniden tanımlar. Yoğun görevlerin dengeli paylaşılması, mola sürelerinin hat yapısına uygun belirlenmesi ve gereksiz beklemelerin azaltılması bu yapının doğal çıktılarıdır. Tüm bunlar sahada hem sürücü memnuniyetini hem de operasyon performansını doğrudan iyileştirir.
Peki bu yapı entegre olmasaydı ne olurdu?
Sefer saatleriyle uyumsuz görevler ortaya çıkar; görevler arasındaki geçiş süreleri hat yapısına uygun planlanmadığı için kimi yerde gecikmeler, kimi yerde gereksiz beklemeler oluşurdu. Bazı sürücüler yoğun görevlerle yüklenirken bazıları daha hafif vardiyalar alırdı. Bu tutarsızlıklar hem sahadaki hizmet kalitesini hem çalışan konforunu olumsuz etkilerdi. Excel üzerinden yürütülen manuel süreçler ise hata riskini artırarak operasyonu daha kırılgan hale getirirdi.
Sonuç mu?
Mola süreleri, görev dağılımı ve çalışma düzeninin bütüncül şekilde yönetildiği; adil, şeffaf ve optimize edilmiş bir vardiya planı. Hem sürücü hem yolcu için daha istikrarlı bir toplu taşıma deneyimi; işletme içinse daha sürdürülebilir bir operasyon.
🎥 Cermopedia Yeni Bölüm: Toplu Taşımada Vardiya Planlama (Roster) Nedir?
Cermopedia’nın yeni bölümünde bu kez “Toplu Taşımada Vardiya Planlama(Roster)” konusunu ele alıyoruz. Sade ve anlaşılır anlatımıyla bu bölümde şu sorulara yanıt arıyoruz:
Vardiya planlaması nedir ve operasyon içinde neden kritik bir yere sahiptir?
Sefer ve araç–sürücü planlamasından sonra vardiya süreci nasıl oluşturulur?
Mola süreleri ve görev dağılımı nasıl dengelenir?
Sabit, döner ve bölünmüş vardiya yapıları hangi durumlarda tercih edilir?
Manuel planlamada yaşanılan zorluklar ve dijitalleşmiş yapının neleri iyileştirdiği?
Yaklaşık 2.5 dakikalık bu kısa videoda, toplu taşıma planlamasının çoğu zaman görünmeyen ama en önemli adımlarından biri olan vardiya planlamasının nasıl şekillendiğini keşfedin. 👇
👉 İzlemek için: Tıklayın
Yeni bölümler için takipte kalın! 🎥📚
Bizden Haberler 📰
🚶♀️ Tomorrow.Mobility & Smart City Expo World Congress 2025’e Katıldık!
Barcelona’da düzenlenen Tomorrow.Mobility ve Smart City Expo World Congress 2025, bu yıl da şehirlerin daha güvenli, akıllı ve sürdürülebilir hale gelmesi için birçok paydaşı bir araya getirdi. Parabol olarak biz de etkinlik boyunca hem sahnede hem de stant alanında aktif olarak yer aldık.
🎤 Pazarlama Direktörümüz Tuğçe Işık, “Enhancing Road Safety for Vulnerable Road Users with Smart Analytics” başlıklı sunumuyla Safely projesinde Konya ve Saraybosna’da trafik güvenliğinde hassas yol kullanıcıları için ürettiğimiz etkileri paylaştı. Ayrıca Urban Impact Lab kapsamındaki BABLE Urban Shark Tank oturumunda, depremden etkilenen şehirlerde dayanıklı ve elektrikli toplu taşıma sistemlerine yönelik deneyimlerimizi aktardı.
📍 Etkinlik süresince Tomorrow.Mobility alanındaki standımızda ziyaretçilerle buluşarak, veri odaklı toplu taşıma çözümlerimizi ve trafik güvenliği yaklaşımımızı paylaşma fırsatı yakaladık.
Etkinlik boyunca standımızı ziyaret eden, sunumlarımıza katılan ve deneyimlerimizi paylaşmamıza katkı sağlayan tüm paydaşlara teşekkür ederiz. 🌍🙌
📍 EIT UM Safely Trafik Güvenliği Projesi Kapsamında Saraybosna'daydık!
Safely projesi kapsamında 11–12 Kasım 2025 tarihlerinde Saraybosna'da gerçekleştirdiğimiz saha ziyareti başarıyla tamamlandı. İki gün boyunca mobilite ve trafik güvenliği alanındaki mevcut durumu yerinde inceleyerek paydaşlarla kapsamlı değerlendirmeler yaptık.
📍 Ziyaret boyunca;
Saraybosna'nın trafik güvenliği stratejisi ve riskli noktalar analizine ilişkin sunumlar dinlendi,
Parabol’ün Saraybosna'daki trafik güvenliği analizleri ve Konya Büyükşehir Belediyesi’nin katkıları paylaşıldı,
Safely ile belirlenen kaza yoğunluğu yüksek bölgelerde saha incelemeleri yapıldı,
Şehirdeki sürdürülebilir ulaşım uygulamaları yerinde gözlemlendi.
Safely projesi, incinebilir yol kullanıcıları için trafik güvenliğini iyileştirmeye yönelik çalışmalarını tüm paydaşlarıyla birlikte sürdürmeye devam ediyor. 🌍🤝
🚌 Bursa’da “Akıllı Sistemler ve Gelecek Vizyonu” Panelinde Çalışmalarımızı Paylaştık
Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Bursa Şubesi tarafından düzenlenen Akıllı Sistemler ve Gelecek Vizyonu panelinde yer alarak kent içi ulaşımın veri odaklı dönüşümüne ilişkin deneyimlerimizi paylaştık.
🎤 Panelde, Pazarlama Direktörümüz Tuğçe Işık, “Mobilite Yönetiminde Karar Destek Sistemleri ve Talep Tabanlı Toplu Taşıma Yönetimi” başlıklı sunumuyla; İstanbul ve İzmir’deki SKUP çalışmalarından, Bursa’da yürütülen talep tabanlı planlama örneklerine uzanan kapsamlı bir perspektif aktardı.
Etkinlik boyunca, büyük verinin karar destek süreçlerinde nasıl kullanıldığını, trafik güvenliği ve çok modlu hareketlilik için geliştirilen yöntemlerin şehirlerde nasıl somut etki yarattığını paydaşlarla birlikte değerlendirdik.
Şehirlerin ulaşım vizyonuna katkı sunmaya devam ediyoruz. 🚀
Mutfaktakiler 🙌🏻
Her sayıda sizi Parabol’ün arka plandaki uzmanlarıyla buluşturmaya ve Cermoni’nin gelişimine katkı sunan ekibi yakından tanıtmaya devam ediyoruz.
Bu sayımızın konuğu, şehirlerle yürütülen planlama çalışmalarında sahadaki ihtiyaçları analiz eden, veriye dayalı çözümlerin doğru şekilde kurgulanmasına katkı sağlayan Kentsel Hareketlilik Uzmanımız Elif Karagümüş Göksu.
Parabol’de Kentsel Hareketlilik Uzmanı olarak en çok keyif aldığım şey, Cermoni’nin şehirlerde gerçekten bir fark yaratması. Toplu taşıma hatlarının nasıl işlediğini, sürücülerin ve yolcuların neler yaşadığını, şehirlerin nerelerde nefes almakta zorlandığını görmek ve bunları Cermoni ile çözüme dönüştürmek benim için hem heyecan verici hem de anlamlı bir süreç. Her gün farklı bir şehir için çalışıyoruz; bir yerde yoğun bir hatı rahatlatıyor, başka bir yerde sürücü planlamasını daha adil hale getiriyor, bir başka şehirdeyse insanların yolculuk süresini kısaltıyoruz. Cermoni’nin sahada gerçekten işlediğini, belediye ekiplerinin hayatını kolaylaştırdığını ve yolculara dolaylı da olsa bir katkı sağladığını görmek işimin en motive edici yanlarından biri. Bu işte en çok sevdiğim şey de bu: Yaptığımız işin kente dokunduğunu hissetmek. Kendimi hep sahada gibi hissediyorum; belediyelerle, operatörlerle, saha ekipleriyle konuşuyor, onların ihtiyaçlarını birebir dinliyor ve Cermoni’de doğru çözüme dönüştürmeye çalışıyorum. Bence iyi bir toplu taşıma sistemi sadece rakamlardan oluşmuyor; insanların günlük hayatını kolaylaştıran küçük ama etkili dokunuşlar çok önemli. İşte Cermoni’nin gücü de burada başlıyor. Her proje bana yeni bir şey öğretiyor ve her çözümde ‘evet, bu şehir için gerçekten iyi oldu’ demek beni inanılmaz mutlu ediyor. Şehirlerin daha akıllı, daha erişilebilir ve daha düzenli bir toplu taşıma sistemine kavuşmasına katkı sağlamak işimin en güzel tarafı bu.."
🚍 Vardiya Planlaması Sizin Şehrinizde Neleri Değiştirirdi?
Toplu taşımada adil, sürdürülebilir ve kesintisiz bir hizmet sunmak için yalnızca seferleri değil; sürücülerin çalışma düzenini, mola sürelerini ve görev dağılımını da doğru şekilde planlamak gerekiyor. Peki tüm bu süreçler daha dengeli ve optimize bir yapıya kavuştuğunda şehirde neler değişir?
Bu sayımızda vardiya planlamasının ne olduğunu, doğru bir vardiya planının saha operasyonlarına nasıl yansıdığını ve Cermoni’nin bu süreçleri nasıl daha yönetilebilir hale getirdiğini ele aldık.
Peki sizce, sizin şehrinizde daha adil ve dengeli bir vardiya planlamasına geçilse neler değişirdi?
💬 Gözlemlerinizi, önerilerinizi veya kendi şehrinizde karşılaştığınız zorlukları bizimle paylaşmak isterseniz her zaman buradayız.
Geri bildirimlerinizi her zaman bekliyoruz. 🙌
Ayrıca maili link üzerinden de okuyabilir ve ilgisini çekebileceğini düşündüğünüz kişilerle paylaşabilirsiniz.
Yeni sayıda görüşmek üzere. 👋
Yorumlar