Cermonews #11 | DRT-Talebe Dayalı Ulaşım Sistemleri

Parabol
17 Tem
5 dakikada okunur

Merhaba 👐🏻

Cermonews’in 11. sayısıyla yeniden birlikteyiz! Bu sayımızda talebe bağlı, veriye dayalı ve kullanıcı odaklı DRT sistemleri üzerine konuşmaya ne dersiniz? 🚌✨

Toplu taşıma denince çoğu zaman akla sabit hatlar ve durağa bağlı seferler gelir. Peki ya ulaşım ihtiyacı bu kalıplara sığmadığında? Bu sayımızda sizi sabit rotalardan çıkarıyor ve esnek ulaşım çözümleriyle tanıştırıyoruz.

DRT sistemlerinin ne olduğunu,
Hangi bölgelerde neden gerekli hale geldiğini,
Gerçekte nasıl işlediğini anlatıyor

Parabol olarak bu alandaki katkımızı ve planlama süreçlerine dair deneyimlerimizi paylaşıyoruz.

Bu bültenle ve diğer tüm içeriklerimizle amacımız, mobiliteye dair bilgiyi sade ve anlaşılır biçimde sunarak sektöre katkı sağlayacak içerikler üretmeye devam etmek. Ayrıca her zamanki gibi “Bizden Haberler”, “Cermopedia” ve “Mutfaktakiler” bölümlerimiz de bültende.

Keyifli okumalar! 🎉

DRT (Talebe Dayalı Ulaşım Sistemleri) nedir?

DRT, yani Talebe Dayalı Ulaşım Sistemleri, sabit hatlı geleneksel toplu taşıma sistemlerinden farklı olarak yolcu taleplerine göre şekillenen esnek bir ulaşım yaklaşımıdır.

Bu sistemler, özellikle düzensiz ve önceden kestirilemeyen talebin olduğu bölgelerde veya saatlerde etkili çözümler sunar. DRT’nin temel amacı; gerçek zamanlı ya da öngörülebilir talepleri toplayarak hızlı, verimli ve kullanıcı odaklı ulaşım kararları verebilmektir.

DRT sistemler genellikle esneklik düzeyine göre üçe ayrılır:

Tam esnek sistemler: Güzergâh ve saat tamamen taleple belirlenir. Örneğin, mobil uygulama üzerinden anlık çağrılan araçlar bu modele girer.
Yarı esnek sistemler: Belirli bir ana güzergâh vardır; ancak araçlar talep oldukça bu rotadan saparak duraklara uğrayabilir. Genellikle kırsal alanlardaki çağrı üzerine çalışan otobüsler bu kapsamdadır.
Az esnek sistemler: Rota sabittir fakat belirli duraklara uğrama kararı talebe bağlıdır. Özellikle düşük yoğunluklu saatlerde tercih edilen modeldir.

DRT’nin en güçlü yönü, kullanıcı ihtiyaçlarına göre esnek yanıt verebilmesi ve kaynakların daha verimli kullanılmasıdır. DRT sistemleri, sabit hatlarla erişilemeyen bölgelerde, hem esneklik hem de kaynak verimliliği sağlayan etkili bir alternatif sunar.

DRT: Nerede, Ne Zaman ve Neden Gerekli?

DRT, yolcuların önceden bildirdiği talepler doğrultusunda planlanan bir ulaşım sistemidir. Yolcu nereden, hangi saatte binmek istediğini ve ineceği noktayı önceden belirtir.

Sistem, toplanan talepleri analiz ederek yolcular için en uygun güzergâh ve saatleri planlar.Yolcuya, belirttiği zaman aralığında hizmet verilir. Böylece ulaşım hizmeti daha kişiselleştirilmiş, verimli ve planlı 📍

Toplu taşıma talebi genel olarak dört başlıkta değerlendirilir:

Düzenli Talep: Belirli sıklıkla tekrar eden ulaşım ihtiyacı (örn. her sabah işe giden bir çalışan).
Düzensiz Talep: Rastlantısal veya seyrek gerçekleşen ulaşım ihtiyacı.
Gerçekleşmiş Talep: Toplu taşıma ile karşılanan ulaşım ihtiyacı.
Potansiyel Talep: Ulaşım ihtiyacı olmasına rağmen hizmet sunulmadığı için başka yöntemlere yönelinen durum (örn. taksi ile gidilen bir hastane ziyareti).

📍Örneğin, her gün okuluna otobüsle giden bir öğrenci düzenli ve gerçekleşmiş talebi temsil ederken; toplu taşıma olmadığı için taksiyle hastaneye gitmek zorunda kalan bir kişi, düzensiz ve potansiyel talebi temsil eder. İşte DRT sistemleri bu tür karşılanamayan ulaşım ihtiyaçlarını hedef alır.

Bu yaklaşıma örnek olarak Dial-a-Ride sistemleri verilebilir. Yolcular, bir çağrı merkezi ya da mobil uygulama üzerinden taleplerini iletir. Araç, belirlenen zaman aralığında yolcuyu istediği noktadan alır ve varış yerine bırakır. Bu sistem özellikle yaşlı bireyler, engelliler veya hareket kabiliyeti kısıtlı kişiler için bağımsız hareket imkânı sunar.

Parabol DRT Planlamasına Nasıl Katkı Sağlıyor? Yaklaşım ve Uygulama Süreci

Bizim sunduğumuz DRT yaklaşımı, özellikle şehir merkezlerinden uzaktaki yerlere (ilçe, köy, vb.) hizmet veren hatlar için etkili bir alternatif sunuyor. Bu bölgelerdeki ulaşım talepleri genellikle düzensiz ve öngörülemez nitelikte olduğundan, klasik sabit hatlı sistemler bu ihtiyaçlara karşılık veremiyor.

Hatların uzun mesafeleri kapsaması, Bazı saatlerde çok az, bazı saatlerde ise çok fazla yolcu olması, Doluluk oranlarındaki dengesizlikler, hem maliyetleri artırıyor hem de sistemin verimliliğini düşürüyor.

Bizler bu noktada yarı-esnek DRT yaklaşımını ile çözüm sunuyoruz. Bu modelde hat ve durak yapısı sabit kalıyor; ancak sefer saatleri yolcu taleplerine göre esnek bir şekilde planlanıyor. Sistem, yolculuk taleplerini belirli bir planlama süreci içinde toplayarak, her yolcuya talep ettiği saate yakın bir zaman aralığında hizmet sunulmasını sağlıyor.

Planlama süreci, hem bugünkü talepleri hem de geleceğe dönük rezervasyonları dikkate alacak şekilde yapılandırılıyor.

Bu sayede:

Araçlar daha verimli kullanılıyor,
Seferler gereksiz boşluklardan arındırılıyor,
Sistem, sonradan ortaya çıkan taleplere de esneklikle yanıt verebiliyor.

DRT sistemlerinin temel amacı, ulaşım hizmetlerini daha planlı, erişilebilir ve verimli hale getirmek. Bizim yaklaşımımız da bu hedefi destekleyerek, gereksiz seferleri azaltır, kaynak kullanımını optimize eder ve talebe göre şekillenen bir hizmet modeli sunar.

Bizden haberler 📰

UITP Global Summit 2025 Hamburg’daydık! 🚆🌍

🙌 Hamburg’da düzenlenen dünyanın en büyük toplu taşıma etkinliği UITP Global Summit’e katıldık. Toplu taşıma karar destek sistemimiz, Cermoni’yi hem standımızda tanıttık, hem de Innovation Guided Tour kapsamında canlı demo ile katılımcılarla buluşturduk.

🎤Ayrıca Pazarlama Direktörümüz Tuğçe Işık, senaryo bazlı toplu taşıma planlaması üzerine bir sunum gerçekleştirdi.

Tüm stand ziyaretçilerimize, sunumumuzu dinleyen katılımcılara ve etkinlik boyunca bizimle etkileşimde bulunan herkese teşekkür ederiz. Birlikte, daha erişilebilir ve sürdürülebilir bir toplu taşıma geleceği için çalışmaya devam ediyoruz! 🚍🌱

EIT UM Tarafından Desteklenen Safely Projemiz Kapsamında Berlin Teknik Üniversitesi'nde Yol Güvenliği Eğitimi Verdik 🚦

🌍 18–20 Haziran tarihlerinde Berlin’de düzenlenen “Road Safety in the Digital Age” profesyonel eğitim programında, EIT Urban Mobility tarafından desteklenen Safely Projesi kapsamında yer aldık. Etkinlik boyunca veri kullanımı, dijital araçlar ve sistemsel yaklaşımın trafik güvenliğine katkısını anlattık.

🎙 Baran, Emre ve Tuğçe farklı oturumlarda Safely platformunun sunduğu analiz imkanlarını, uluslararası uygulama örneklerini ve teknoloji odaklı çözüm yaklaşımlarımızı paylaştı. Farklı ülkelerden gelen katılımcılarla birlikte, daha güvenli şehirler için ortak akıl üretmeye devam ediyoruz. 🚸💡

15 Dk’lık Şehir Modellerini Çalıştığımız Horizon DUT Proje Toplantımız için İstanbul’daydık! 🏙️🤝

Horizon DUT çağrısı kapsamında desteklenen, 15 dakikalık şehir modellerini 6 Avrupa Kentsel Yaşam Laboratuvarı'nda test ettiğimiz FORTHCOMING projemiz için 7 ülkeden 19 paydaşımızla İstanbul'da bir araya geldik.

Etkinlikte, şehirlerde gerçek kullanıcılarla birlikte çözümlerin geliştirildiği Kentsel Yaşam Laboratuvarları (Urban Living Labs - ULL) çerçevesinde yürütülen çalışmaları değerlendirildi.

Parabol olarak projede, kırsal alanlarda 15 Dakika Şehir konseptlerinin uygulanmasında büyük veriye dayalı mobilite analizleri yapıyor, risk değerlendirmeleri ve etkili sonuçlar sağlamak amacıyla kalite kontrolleri sağlıyoruz. 🌍💡

SKUP Türkiye Kapanış Etkinliğindeydik! 🚍📍

Ankara’da düzenlenen Uluslararası Kentsel Hareketlilik Konferansı ve SKUP Türkiye kapanış etkinliğinde mobilite ekosisteminin değerli paydaşlarıyla bir araya geldik.

Parabol olarak SKUP Türkiye projesinde, sürdürülebilir, veriye dayalı ve yenilikçi hareketlilik planlarının şehirlerimizde yaygınlaştırılması ve kurumlarımızda kapasite geliştirilmesine verdiğimiz katkı için çok mutluyuz.

Etkinlikte şirket ortağımız ve satış direktörümüz Emre Er, Eskişehir, Konya, İzmir ve İstanbul SKUP projelerindeki deneyimlerimizden yola çıkarak şehirlerin veri toplamadan karar destek sistemlerine geçiş sürecini ve karşılaşılan zorlukları paylaştı. 📊🧭

Bu önemli buluşma, Türkiye'deki şehirler için daha sürdürülebilir ve etkili ulaşım çözümleri geliştirme hedefimize katkı sunmaya devam ediyor.

🎥 Cermopedia Yeni Bölüm: Talebe Dayalı Ulaşım Sistemleri

Hepimiz kavramları biliyoruz peki aynı anlamlarda mı kullanıyoruz? Toplu taşıma alanındaki kavramları sade bir dille ele aldığımız Cermopedia serimizde bu kez Talebe Dayalı Ulaşım Sistemleri (DRT) var.🚐

Yeni videomuzda, DRT sistemlerinin temel prensiplerinden öne çıkan kullanım senaryolarına kadar pek çok soruya yanıt veriyor, klasik toplu taşıma sistemlerinden farkını açıklıyoruz.

👉 İzlemek için: Tıklayın

Cermopedia, sektörde karşılaşılan teknik başlıkları herkesin anlayabileceği şekilde anlatmaya devam ediyor. Yeni bölümler için takipte kalın! 🎬📚

Mutfaktakiler 🙌🏻

Her sayıda sizi bir ekip arkadaşımızla bir araya getirmeye ve toplu taşımadaki yenilikçi çalışmaların arkasındaki uzmanlarla tanıştırmaya devam ediyoruz.

Bu sayımızda, Cermoni’nin pazarlama süreçlerini yürüten, toplu taşıma çözümlerimizi şehirlerle buluşturma konusunda aktif rol alan Dijital Pazarlama Asistanımız Beyza Selim sizlerle! 🚍

"Parabol’de Dijital Pazarlama Asistanı olarak, Cermoni’nin toplu taşıma alanındaki gerçek ihtiyaçlara pratik ve yenilikçi çözümler sunduğunu doğrudan deneyimliyorum. Hedefim bu çözümlerin, sahadan ofise tüm paydaşların ekranlarında doğru zamanda, doğru mesajla yer almasını sağlamak.Sahadaki profesyonellerin planlama süreçlerinde karşılaştığı zorlukları anlamak, onların bakış açısından düşünmek ve Cermoni’nin çözümlerini dijital kanallarda net şekilde aktarmak motivasyonumu besliyor.Attığım her adımın, daha verimli, planlı ve izlenebilir bir toplu taşıma sistemine katkı sağladığını bilmek, yaptığım işi benim için çok daha anlamlı kılıyor çünkü Cermoni, sadece bugünün değil; sürdürülebilir bir kentsel mobilitenin geleceğini de şekillendiriyor.

Cermonews okurları olarak siz de karşılaştığınız ihtiyaçları, soruları ya da ilham verici uygulamaları bizimle paylaşmak ister misiniz?

Katkılarınız bizler için çok kıymetli.Şimdiden teşekkürler! 🙏

Cermoni hakkında daha fazla bilgi edinmek için web sitemizi ziyaret etmeyi unutmayın! Buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Yeni sayıda görüşmek üzere. 👋