GTFS verisi nedir? Toplu taşımada standart veri kullanmanın etkileri nelerdir?

Merhaba!

Toplu taşımanın sadece otobüslerden, tramvaylardan ya da metrolardan ibaret olmadığını biliyoruz. Bu sistemlerin arkasında, her gün binlerce insanın hareketini düzenleyen, saatleri belirleyen, araçları rotalara yerleştiren oldukça karmaşık bir yapı var. İşte bu yapının daha verimli, şeffaf ve erişilebilir hale gelmesini sağlayan en önemli unsurlardan biri de: veri standardizasyonu.

Bugün, toplu taşımada veri paylaşımı ve entegrasyonun temel taşlarından biri olan GTFS verisinden ve bunun şehirler için ne anlam ifade ettiğinden bahsedeceğiz.

GTFS nedir?

GTFS’in açılımı “General Transit Feed Specification”, yani “Genel Toplu Taşıma Veri Standardı”. Google tarafından geliştirilen bu uluslararası açık veri formatı, bir şehirdeki toplu taşıma hizmetlerine ait temel bilgileri — hatlar, duraklar, kalkış-saat tarifeleri, güzergahlar gibi — herkesin anlayabileceği ortak bir dilde sunar.

Veriler basit .txt dosyalarından oluşur, bu da hem teknolojik altyapısı güçlü olmayan belediyeler hem de yazılım geliştiriciler için erişilebilirliğini artırır. Bugün GTFS, dünya genelinde binlerce şehirde kullanılan, uygulamalara entegre edilen ve karar vericiler tarafından tercih edilen en yaygın veri standardı haline geldi.

Peki neden önemli?

1. Şeffaflık ve Erişilebilirlik

GTFS, toplu taşıma verilerini sadece operatörler için değil, yolcular, geliştiriciler ve şehir plancıları için de erişilebilir kılar. Bu sayede bir şehirde yaşayan ya da orayı ziyaret eden herkes, Google Maps gibi platformlardan güncel otobüs saatlerini, durakları ve rotaları görüntüleyebilir.

2. Teknolojik entegrasyon kolaylığı

GTFS, farklı yazılımların ortak çalışabilmesini sağlar. Yolculuk planlayıcılar, mobil uygulamalar, karar destek sistemleri ve haritalar bu verileri kolaylıkla işleyebilir. Bir başka deyişle, standart veri, teknolojik çözümlerin temelidir.

3. Karar destek sistemlerine veri kaynağı

Eğer bir belediye, elindeki filoyu daha verimli kullanmak, seferleri yeniden planlamak ya da yolcu yoğunluklarına göre rotaları düzenlemek istiyorsa, GTFS verisi bunun ilk adımıdır. Özellikle Cermoni gibi sistemlerin çalışabilmesi için GTFS ya da benzeri yapılar olmazsa olmazdır. Çünkü bu sistemler, zaman çizelgeleri, durak konumları ve güzergah yapılarını bu veriler üzerinden analiz eder.

Örnek: Bir şehirde GTFS ile neler değişebilir?

Diyelim ki X Belediyesi, elinde Excel dosyaları ve eski çizelgelerle planlama yapıyor. Her yeni analiz için ayrı emek, ayrı vakit gerekiyor.

GTFS ile bu veriler bir kez dijitalleştirilip standardize edildiğinde:

• Yolculuk planlayıcı uygulamalar doğrudan kullanılabilir hale gelir.

• Sefer çizelgeleri kolayca optimize edilir.

• Mevcut araç sayısıyla daha verimli hizmet sunulabilir.

• Ve en önemlisi, veri tabanlı karar alma kültürü oluşur.

  
  

Cermoni bu süreçte ne yapıyor?

Cermoni olarak, GTFS veri yapısını sadece “kullanan” değil, aynı zamanda oluşturan ve iyileştiren bir platformuz.

Birçok belediye ve toplu taşıma işletmesiyle yürüttüğümüz çalışmalarda:

• Mevcut verileri GTFS formatına dönüştürüyor,

• Eksik veya hatalı verileri tespit ederek düzeltiyor,

• GTFS üzerinden beslenen analizler ve optimizasyonlarla planlama kararlarını destekliyoruz.

Cermoni, GTFS verisini kullanarak araç rotalarını, sefer frekanslarını, durak yapılarını ve yolcu talebini bütünsel bir şekilde ele alır. Böylece işletmeler daha az kaynakla daha iyi bir hizmet sunabilir.

Sonuç olarak...

Toplu taşımada sadece daha fazla otobüs değil, daha iyi veri de çözümün bir parçasıdır. GTFS gibi standartlar, şehirlerin birbirinden öğrenebilmesini, sistemlerin daha verimli işlemesini ve yolcuların daha iyi hizmet almasını mümkün kılar.

Geleceğin akıllı şehirleri, veriyi paylaşabilen ve kullanabilen şehirler olacak. Belki de ilk adım, bir .txt dosyasıdır 🙂